انتقل إلى أسفل الصفحة لقراءة النص باللغة العربية

Kuka olen?

Nimeni on Samah, ja vastaan OmaPolku-hankkeen arabian kielisestä toiminnasta ja toimin hankkeen vertaisopettajana ja projektityöntekijänä. Tulin Suomeen vuonna 2018 jatko-opiskelijaksi terveystieteide maisteriohjelmaan (MSc). Opiskelu suomalaisessa yliopistossa avasi silmäni eroavaisuuksille Suomen koulutusjärjestelmässä verrattuna siihen, mihin olen tottunut kotimaassani Palestiinassa. Tämä lisäsi arvostustani täällä saamaani mahdollisuuteen. Suomen koulutusjärjestelmä on edistyksellinen ja joustava ja opiskelijoille annetaan vapaus valita yksilöllisesti sopiva opintopolku jonka aikana petushenkilökunta tarjoaa jatkuvaa akateemista ja sosiaalista tukea.

Tieni OmaPolku hankkeeseen

Valmistumisen jälkeen pääsin mukaan nuorisotyöhön Mirsal ry:ssä, joka on Moniheli ry:n jäsenjärjestöjen aktiivinen jäsen. Tämä avasi minulle tien kanssakäymiseen maahanmuuttajataustaisten opiskelijoiden kanssa. Kuulin useita tarinoita vanhempien vaikutuksesta tuleviin päätöksiin, mikä muistutti myös omakohtaisia kokemuksiani. Niinpä kun minulla oli mahdollisuus hakea työtä hankkeessa, en epäröinyt, sillä halusin olla mukana muuttamassa joidenkin keskuudessa vallitsevaa stereotypiaa siitä, että on olemassa vain yksi koulutuspolku, ja halusin henkilökohtaisen kokemukseni kautta nostaa vanhempien roolia positiivisesti esiin.

Uusia mahdollisuuksia ja haasteita – OmaPolku hankkeen merkitys itselleni ja muille

OmaPolku-hankkeessa työskentely avaa mahdollisuuden kuunnella monen maahanmuuttajan kokemuksia ja tarinoita suomalaisessa yhteiskunnassa ja auttaa lisäksi kuromaan umpeen kuilua vanhempien, oppilaiden ja koulun välillä. Se kehittää myös sosiaalisia ja käytännöllisiä taitojani, olipa kyse sitten kahdenkeskisestä kanssakäymisestä vanhempien kanssa tai yhteydenpidosta yhdistysten kanssa keskustellessamme yhteistyötavoista välillämme. Lisäksi se parantaa taitoa hallita vuoropuhelua tehokkaasti ja rajoitetussa ajassa. Rajallinen aika vaatii enemmän vaivannäköä, jotta vanhempien luottamus voidaan saavuttaa ja jotta he voivat jakaa henkilökohtaisia kokemuksiaan itsestään ja lapsistaan.

Yksi vertaisryhmien johtamisen eduista on mahdollisuus jakaa tietoa vanhemmille heidän äidinkielellään. Lisäksi on mahdollista yksinkertaistaa ja esittää käsitteitä huomioiden vanhempien taustan, ja sen, mihin he ovat tottuneet aiemmissa kotimaassaan, sekä vertailla täällä käytössä olevaa koulutusjärjestelmää siihen, mihin he ovat tottuneet. Hankkeessamme keskitymme siihen, että koulutusprosessin polku ei ole kaikille samanlainen, vaan on olemassa useita eri teitä, joilla päästään samaan lopulliseen päämäärään. Tämä päämäärä on muodostaa koulutettu ja tasapainoinen sukupolvi, joka nauttii sellaisesta koulutusprosessista, joka sopii heidän kykyihinsä ja kiinnostuksen kohteisiinsa. On aina mukavaa tuntea, että olemme antaneet uutta tietoa, jota vanhempi ei tiennyt, tai että olemme pystyneet tarjoamaan ehdotuksia, jotka voivat ratkaista heidän lapsensa ongelman. Joskus kysymykset ovat kuitenkin liian monimutkaisia, eikä niihin ole nopeaa opastusta. Ohjaamme vanhemmat kuitenkin oikealle ovelle, josta he voivat hakea apua.

Uusien tulokkaiden vanhempien suurimmat haasteet on käsittelemättömän tiedon määrä, kun he ilmoittavat lapsensa koulujärjestelmään, joka saattaa olla heille täysin uusi. Haastetta tuottaa myös kielimuuri ja koulun verkkopalvelujen käytön haasteellisuus. Lisäksi vanhempien odotukset koulun roolista lastensa kouluttamisessa ja sen välillä, mitä paikan päällä tapahtuu oikeasti tapahtuu, eroaa toisistaan ja muodostaa kuilun vanhempien ja järjestelmän välille.

Tulevaisuuden päämäärät ja niitä kohti työskentely

Meidän tehtävämme on kuroa tätä kuilua mahdollisimman paljon umpeen. Se ei tietenkään tule olemaan helppoa, mutta otamme pieniä askeleita kohti mahdollisimman suurta parannusta. Kuilun kurominen umpeen edellyttää erityisiä ponnisteluja molemmilta osapuolilta, alkaen vanhemmista, joiden on käytettävä vaivaa ja aikaa nykyisen järjestelmän ymmärtämiseen, ja kouluista, joiden on nähtävä vaivaa ymmärtääkseen eri taustoista tulevien ihmisten kulttuurieroja. Tehtävämme tässä hankkeessa täydentää sillan rakentamista näiden osapuolten välille, ja toivon, että olen myönteinen lisä hankkeelle tukemalla arabiankielisiä vanhempia jokaisessa vaiheessa.

من أنا؟ 

 اسمي سماح، وأنا مسؤولة عن أنشطة اللغة العربية في مشروع OmaPolku، حيث أعمل كموجه للأقران ومنسق مشروع. أتيت إلى فنلندا في 2018 كطالبة دراسات عليا لإكمال درجة الماجستير في العلوم الصحية. فتحت الدراسة في إحدى الجامعات الفنلندية عيني على الاختلافات بين نظام التعليم الفنلندي وما اعتدت عليه في بلدي الأم فلسطين. زاد هذا من تقديري للفرصة التي أتيحت لي هنا. النظام التعليمي الفنلندي متطور ومرن، ويتم منح الطلاب المساحة لاختيار مسار الدراسة المناسب لهم شكل فردي، كما يقدم أعضاء هيئة التدريس الدعم الأكاديمي والاجتماعي بشكل مستمر. 

انضمامي إلى مشروع OmaPolku 

بعد التخرج، انخرطت في العمل الشبابي تحت مظلة جمعية مرسال، إحدى المنظمات النشطة التابعة لمؤسسة موني هيلي.  مما أتاح لي الفرصة للتواصل مع طلاب من خلفيات مهاجرة وسماع العديد من التجارب الأكاديمية وتأثير الوالدين على قرارات الدراسة والعمل المستقبلية، والتي ذكّرتني أيضاً بتجربتي الشخصية. لذا عندما أتيحت لي الفرصة للتقدم لوظيفة في المشروع، لم أتردد، لأنني أردت أن أشارك في تغيير الصورة النمطية الموجودة لدى البعض – أن المسار التعليمي هو واحد فقط – وأردت تعزيز دور الوالدين بطريقة إيجابية وفعالة. 

فرص وتحديات جديدة – OmaPolku بالنسبة لي وللآخرين 

يتيح العمل في مشروع OmaPolku الفرصة للاستماع إلى التحديات التي تواجه المهاجرين في المجتمع الفنلندي والمساهمة في محاولة سد الفجوات بين أولياء الأمور والطلاب والمدرسة. كما يطور مهاراتي الاجتماعية والعملية، سواء كان ذلك من خلال إدارة الحوار في مجموعات أولياء الأمور أو عند التواصل مع الجمعيات لمناقشة سبل التعاون بيننا. بالإضافة إلى ذلك، فإنه يحسن مهارة تنظيم النقاش بفعالية خلال وقت محدود، والذي يتطلب مزيداً من الجهد لكسب ثقة الوالدين بشكل يتيح لهم مشاركة خبراتهم الشخصية حول أنفسهم وأطفالهم. 

تكمن أهمية مجموعات الأقران في إتاحة الفرصة لمشاركة المعلومات مع الآباء بلغتهم الأم. بالإضافة إلى تقريب المفاهيم وتقديمها بما يتناسب مع خلفيات الوالدين وتجاربهم في بلدانهم الأصلية السابقة، وكذلك مقارنة النظام التعليمي الفنلندي بما اعتادوا عليه. في مشروعنا، نركز على حقيقة أن مسار العملية التعليمية متنوع وغير محصور بطريق واحد، بل بعدة طرق مختلفة للوصول إلى نفس الهدف النهائي. هذا الهدف هو خلق جيل متعلم ومتوازن يتمتع بعملية تربوية تناسب قدراته واهتماماته. من الجيد دائمًا الشعور بأننا قدمنا معلومات جديدة لم يكن أحد الوالدين يعرفها، أو أننا تمكنا من تقديم اقتراحات يمكن أن تحل بعض المشاكل. ومع ذلك، في بعض الأحيان تكون الأسئلة معقدة ولا يمكن العثور على حل توجيهي سريع. وفي هذه الحالة، نقوم بتوجيه الآباء إلى الباب الصحيح حيث يمكنهم العثور على المشورة المناسبة من الخبراء. 

أحد أكبر التحديات التي تواجه الوافدين الجدد هو كمية المعلومات الأولية التي يتعين عليهم معالجتها عند تسجيل طفلهم في نظام مدرسي قد يكون جديدًا تمامًا بالنسبة لهم. التحدي الآخر هو حاجز اللغة وصعوبة استخدام خدمات المدرسة عبر الإنترنت. بالإضافة إلى ذلك، غالبًا ما تختلف توقعات أولياء الأمور بشأن دور المدرسة في تعليم أطفالهم وما يحدث بالفعل على أرض الواقع، مما يشكل فجوة بين الآباء والنظام. 

الأهداف المستقبلية والعمل عليها 

مهمتنا هي سد هذه الفجوة قدر الإمكان. بالطبع، لن يكون الأمر سهلاً، لكننا نتخذ خطوات صغيرة نحو أكبر قدر ممكن من التحسين. يتطلب سد الفجوة جهودًا خاصة على كلا الجانبين، بدءًا من أولياء الأمور حيث يترتب عليهم بذل الجهد والوقت لفهم النظام الحالي خصوصاً مع توافر المواد التوعوية بلغتهم الأم. وأيضاً، يتوجب على المدارس التي تكون أكثر قابلية لفهم الاختلافات الثقافية بين الأشخاص من خلفيات مختلفة مع الوقت. ويكمل دورنا في هذا المشروع في بناء جسور بين هذه الأطراف، وآمل أن أكون إضافة إيجابية للمشروع من خلال دعم الآباء الناطقين